|
Historia Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Żarach, rozpoczęła
się w połowie lat pięćdziesiątych, a dokładniej w 1956 roku. Wtedy
to powstało Społeczne Ognisko Artystyczne w Żarach, będące wiodącą
placówką prowadzącą kształcenie muzyczne dzieci i młodzieży, aż do
utworzenia szkoły. SOA prowadziło swoją działalność w sekcjach:
muzycznej; plastycznej; baletu rytmiczno - klasycznego. Uczęszczało
do niego rokrocznie ponad setka uczniów, którzy uświetniali swoimi
wykonaniami wiele imprez w mieście i okolicy, a po ukończeniu
ogniska nie tylko muzykowali, ale też kontynuowali swoją edukację w
szkolnictwie wyższego stopnia.
Zwiększające się z roku na rok zapotrzebowanie na kulturę muzyczną w
rozwijających się Żarach doprowadziło w 1976 roku do powstania
Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia.
Inicjatorami działań zmierzających do utworzenia PSM byli: Wizytator
Szkolnictwa Artystycznego w Zielonej Górze mgr Stanisław Ciomek, mgr
Juliusz Karcz oraz ówczesne władze miasta. Kadrę pedagogiczną
powołano z nauczycieli SOA.
W pierwszym roku rozpoczęło naukę 50 uczniów w trzech klasach
instrumentalnych: fortepianu – nauczyciele mgr Juliusz Karcz
i Henryka Tyburska (pracująca w szkole do dnia dzisiejszego), gitary
– Roman Wiśniewski (emerytowany w 2002 roku, obecnie dyrektor SOA),
akordeonu – Karol Szymkun, a pierwszym dyrektorem PSM I stopnia w
Żarach został mianowany mgr Juliusz Karcz. W szkole zatrudniono
również trzech pracowników administracji i obsługi. PSM rozpoczęła
swoją działalność 1 września 1976 roku, a uroczysta inauguracja
pierwszego roku szkolnego odbyła się prawie dwa miesiące później -
22 października w sali miejskiego ratusza. Pierwszą siedzibą szkoły
był przylegający do żarskiego zespołu pałacowo - zamkowego
(pogrążonego do dziś w ruinie) budynek przy Placu Zamkowym 1. Z
uwagi na małą liczbę sal lekcyjnych (10), oraz fakt dzielenia
budynku wspólnie z SOA, początki działalności szkoły były trudne.
Oprócz sal lekcyjnych placówki dysponowały małą salą kameralną na
około 40 miejsc będącą miejscem popisów i koncertów oraz namiastką
biblioteki, która mieściła się w schowku, sekretariatem i gabinetem
dyrektora.
Pomieszczenia były niewielkie, ciemne, o ubogim wystroju, nie było
centralnego ogrzewania lecz piece. Zajęcia teoretyczne odbywające
się w dwóch salach były prowadzone trzy pierwsze lata co rok przez
innego nauczyciela, od roku 1979 pracę w żarskiej PSM jako
nauczyciel zajęć ogólnomuzycznych i gry na fortepianie podjęła
Elżbieta Dyrba, która dzięki nieszablonowemu podejściu do zajęć
zyskała uznanie otrzymując w 1983 roku wyróżnienie zielonogórskiego
Kuratora Oświaty. Po jej odejściu w 1985 roku zajęcia prowadzone
były kolejno przez mgr Dorotę Basińską, mgr Krystynę Gowik, dr
Bogusława Sudaka, i obecnie uczącego mgr Romana Jaworskiego. Pierwsi
nauczyciele PSM dalej są czynni zawodowo: H. Tyburska (fortepian) -
pracuje w szkole do dnia dzisiejszego a R.
Wiśniewski (gitara, klarnet, saksofon) - przeszedł na emeryturę, ale
jako nauczyciel i dyrektor SOA. Stopniowo zwiększała się liczba
nauczycieli. W kolejnych latach poszerzano propozycje dydaktyczne
tworząc nowe klasy instrumentalne – skrzypiec (m.in. mgr J. Tkocz,
mgr T. Kubis, mgr S. Hajzer, mgr M. Świdkiewicz, A.Sobczak a obecnie
W.Wierbicki, J.Pietsch i K. Bukowska),
a następnie trąbki (mgr T. Wiśniewski a obecnie T.Bronowicki),
klarnetu i saksofonu (R. Wiśniewski – obecnie K.Krzyśków). W latach
1978 – 1983 funkcjonowała również klasa waltorni prowadzona przez
Ewę Zielak.. W 1984 roku powstała klasa fletu poprzecznego,
prowadzona najpierw przez mgr Izabelę Kudokas- Drąg, a od roku 1996
przez dr Piotra Lubocha. 20 lat istnieje również klasa wiolonczeli,
obecnie prowadzona przez mgr Sylwia Kamzelską – Bronowicką. Bogate
tracycje klasy gitary prowadzonej wcześniej przez R.Wiśniewskiego z
doskonałym skutkiem od1997 r kontynuuje mgr Adam Mikulski. Jego
uczniowie (Stanisław Jordanow, Ilja Bołdakow, Michał Jakubowski i
Piotr Olczyk) na przestrzeni ostatnich 10 lat zostali laureatami
kilkunastu przesłuchań i konkursów gitarowych różnego szczebla.
Zdobyli łącznie blisko 20 nagród – w tym 7 pierwszych.
Rozbudowana została również klasa fortepianu, którą prowadziło wielu
nauczycieli (m.in. J. Kubis, L. Kataryńczuk, E. Spitalniak, D.
Ługowska, A. Bąk), a obecnie edukacją młodych pianistów zajmują się
: mgr Krystyna Gowik, mgr Beata Jaworska, Henryka Tyburska i mgr
Waldemar Wolski. Zajęcia w szkole muzycznej odbywały się początkowo
w działach: dziecięcym - siedmio -letnim i młodzieżowym –
pięcioletnim.
W związku z reformą szkolnictwa artystycznego od 1980 roku
funkcjonowały działy: sześcioletni - dziecięcy i czteroletni -
młodzieżowy. Obecnie od drugiej połowy lat dziewięćdziesiątych są to
cykle sześcio- i czteroletni. Z powodu braku miejscowej kadry przez
cały okres istnienia szkoły zatrudniano nauczycieli głównie spoza
miasta. Niestety wiązało się to z uciążliwymi dojazdami powodując
przez długi okres czasu brak stabilizacji kadry pedagogicznej.
Dopiero w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych dzięki polityce
kadrowej wieloletniego dyrektora PSM mgr Romana Jaworskiego
nastąpiła krystalizacja kadry. Z uwagi na fakt że w historii szkoły
uczyło ponad pięćdziesięciu nauczycieli nie sposób w krótkim rysie
historycznym napisać o wszystkich, ale pamięć o ich działalności
jest w nas po dzień dzisiejszy
Duże zaangażowanie oraz wysokie umiejętności wszystkich nauczycieli,
spowodowały, że szkoła grupowała coraz większą ilość uczniów.
Przełomem w historii Państwowej Szkoły Muzycznej w Żarach było
przeniesienie jej w styczniu 1989 roku do nowej siedziby przy Al.
Wojska Polskiego 2a. Inwestycja ta, to 11 lat budowy, czas oczekiwań
i marzeń. Od momentu przeprowadzki żarska szkoła stała się jedną z
ładniejszych i najnowocześniejszych szkół muzycznych w województwie.
Istniało w niej 15 sal instrumentalnych, dwie teorii, sala kameralna
na ponad sześćdziesiąt miejsc uruchomiona w 1990 roku dzięki
działaniom ówczesnego dyrektora mgr Romana Jaworskiego, sala
rytmiki, sala biblioteczna, magazyny, pomieszczania administracji i
obsługi oraz dwa mieszkania służbowe. Przeniesienie do nowego
budynku w znacznym stopniu poprawiło warunki pracy nauczycieli. Od
początku istnienia szkoły, starania dyrektorów PSM doprowadzały do
wzbogacenia gamy i ilości instrumentów szkolnych, zwiększały się
również zasoby nutowe szkolnej biblioteki.
Niestety wybudowany budynek sali koncertowej od ponad 20 lat stał w
stanie surowym i do niedawna nie było perspektyw na dokończenie
budowy. W w roku 2004 ruszyła wreszcie inwestycja związana z
przebudową szkoły i długo oczekiwanym remontem sali koncertowej. Do
dnia dzisiejszego powstało nowe główne wejście do budynku. Szkoła
zyskała trzy nowe klasy instrumentalne, nową kotłownię, sieć
grzewczą oraz nową instalację elektryczną i wentylacyjną. Został
przebudowany hall. W czerwcu bieżącego roku ruszy IV etap budowy,
związany już bezpośrednio z modernizacją sali koncertowej i jej
zapleczem, a dzięki planowanemu podpisaniu umowy między Burmistrzem
Miasta Żary a Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego liczymy
na zakończenie tej inwestycji w niedługim czasie
W ciągu 30 lat istnienia szkoły w jej murach pobierało naukę około
1000 uczniów. Jak trudne jest jednak pogodzenie edukacji
jednocześnie w obu szkołach – oświatowej i muzycznej, niech świadczy
fakt, że ukończyła ją nieco ponad połowa młodych muzyków. W PSM
nauka prowadzona jest na dziesięciu instrumentach. Społeczność
Szkoły muzycznej obecnie, to około 130 uczniów, 17 nauczycieli i 6
pracowników administracji i obsługi. Uczniowie mogą korzystać z
różnych form muzykowania. Oprócz lekcji indywidualnych uczestniczą
także w muzykowaniu kameralnym. Kameralistyka w żarskiej PSM
systematycznie się rozwija. Tradycje zespołu smyczkowego
prowadzonego w latach osiemdziesiątych przez mgr Tadeusza Kubisa
kontynuowała mała orkiestra kameralna oraz kwartet smyczkowy,
prowadzone przez mgr Vasilija Viarbitskiego. Od 1993 roku w szkole
funkcjonuje chór i zespół wokalny prowadzony przez mgr Krystynę
Gowik (Wcześniej, w latach 1978 – 78 chór prowadziła mgr Irena
Domańska). Z inicjatywy Tomasz Chyla – absolwenta klasy trąbki oraz
obecnego dyrektora mgr W. Wolskiego od marca 2001 roku przez blisko
trzy lata działał przy PSM big band. Tworzyli go głównie uczniowie,
absolwenci i nauczyciele żarskiej szkoły muzycznej. W czerwcu 2001 w
Dećinie (Czechy) na Międzynarodowym Festiwalu Big Bandów i Orkiestr
Dętych zespół zdobył II miejsce w kategorii big bandów.
Do roku 2006 działał w szkole znakomity kwintet akordeonowy założony
i prowadzony przez Edwarda Bajona, kontynuujący tradycje
zapoczątkowane jeszcze w latach siedemdziesiątych przez Karola
Szymkuna.
Obecnie istnieją w szkole dwa zespoły akordeonowe prowadzone przez
nauczycieli klasy akordeonu lic. K. Koszewskiego i mgr
W.Wasilewskiego. Zespół fletowy z doskonałym skutkiem prowadzi dr
Piotr Luboch, a zespół wiolonczelowy rozwija się pod kierunkiem mgr
Sylwii Kamzelskiej Bronowickiej. Duety , tria i kwartety
instrumentalne są tworzone również przez mgr Jadwigę Pietsch, mgr
Katarzynę Bukowską i mgr Adama Mikulskiego. Od wielu lat rozwój
muzyczny uczniów wspiera swoim doświadczeniem i wiedzą akompaniator
mgr Jerzy Turzyński.
Muzykowanie kameralne jest najbardziej wszechstronną formą rozwoju
uczniów, stanowi wizytówkę szkoły muzycznej, dlatego też od początku
jest podstawą działalności artystycznej w środowisku obecnego
dyrektora szkoły mgr Waldemara Wolskiego. Szkoła nie tylko naucza i
kształci, ale także proponuje społeczeństwu spotkania z muzyką.
Występy artystyczne i akcje promocyjne młodych adeptów sztuki są
powodem do dumy nie tylko dla pracowników PSM, ale również dla władz
miasta i powiatu oraz całego społeczeństwa Żar.
Państwowa Szkoła Muzyczna w Żarach z roku na rok coraz bardziej
zaznacza swoją obecność w mieście i regionie. Tylko w przeciągu
ostatnich dwóch lat zorganizowała blisko sześćdziesiąt koncertów, a
w całej swojej działalności niezliczoną ich ilość. Szkoła stale
współpracuje z Żarskim Domem Kultury, szkołami oświatowymi, władzami
miasta i powiatu oraz różnymi instytucjami, które chcą korzystać z
naszej bogatej oferty propozycji koncertowych.
W murach szkoły gościli także wybitni artyści i profesorowie
Akademii Muzycznych jak np. Regina Smendzianka, Joachim Pichura,
Tadeusz Kerner, Dorota Siuda, Jarosław Żołnierczyk, Roman Lasocki,
Wanda Wiłkomirska, chór Edmunda Kajdasza, Waldemar Gromolak i wielu
innych. Od 1998r. co roku organizowane są przez naszą szkołę
Koncerty Telemannowskie przekształcone z inicjatywy dyrektora W.
Wolskiego w 2002r. w coroczny Festiwal Telemannowski. W grudniu
2006r. odbyła się jubileuszowa V edycja tej imprezy, która sądząc z
bardzo licznej obecności słuchaczy (ponad 200) na festiwalowych
koncertach, zyskała już sobie w mieście wielką rzeszę sympatyków i
miłośników muzyki barokowej i nie tylko. Dzięki finansowemu wsparciu
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Centrum Edukacji
Artystycznej, Narodowego Centrum Kultury, Urzędu Miasta oraz
lokalnych sponsorów oprócz oczywiście uczniów naszej szkoły w
trakcie Telemannowskich festiwali żarscy melomani mieli już okazję
wysłuchać koncertów z udziałem znakomitych wykonawców jak: Jarosław
Nadrzycki, Bartosz Bryła, Lech Bałaban, Adam i Marek Mikulscy,
Chopin Trio, Poznańskie Trio Barokowe, Zespół barokowy – „ I
Virtuosi”, Wieniawski Kwartet oraz poznańskie orkiestry kameralne „Le
Quattro Stagioni” pod dyrekcją Tadeusza Żmijewskiego i „Collegium F”
pod dyrekcją Marcina Sompolińskiego.
Od 1992 roku szkoła współpracuje z Kreismusikschule w Weißwasser, a
od 2000 roku z Konservatorium Georg Philipp Telemann w Magdeburgu. Z
obiema szkołami PSM podpisała umowy partnerskie dzięki którym
współpraca z roku na rok się intensyfikuje. Dzięki wspólnej
inicjatywie dyrektorów szkół: Klausa-Dietera Backerta z Weißwasser i
Waldemara Wolskiego nastąpił od 2001 roku znaczny rozwój współpracy
między szkołami, przez ostatnie 5 lat, regularnie dwa razy w roku
(zimą i latem) odbywały się, bardzo lubiane przez uczniów,
polsko-niemieckie obozy muzyczne. Na nich to, uczniowie naszej
szkoły, wspólnie ze swoimi przyjaciółmi z Niemiec przez około
tydzień ćwiczą, pod okiem polskich i niemieckich pedagogów, programy
w różnego rodzaju składach kameralnych, które później prezentowane
są na wspólnych koncertach. W lutym 2007r. w Karpaczu odbył się
jubileuszowy X polsko-niemiecki obóz muzyczny, który inauguruje
obchody 15 - lecia współpracy z Musikschule Weißwasser. W ciągu
ostatnich sześciu lat odbyło się ponad pięćdziesiąt wspólnych
przedsięwzięć artystycznych co świadczy o stałym rozwoju współpracy
i nie tylko ograniczeniu kontaktów do koncertów , ale również do
przyjacielskich spotkań. W maju 2007r. PSM nawiązała kontakt ze
szkołą muzyczną w mieście Frydlant (Czechy) co powinno zaowocować
wspólnymi muzycznymi przedsięwzięciami jeszcze w bieżącym roku.
|
